Amerika Birleşik Devletleri’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump, 20 Ocak 2021 tarihinde göreve başlamaya hazırlanırken, İran’a karşı önleyici hava saldırıları düzenlemeyi araştırdığı yönündeki iddialar, Wall Street Journal gazetesinde dikkat çekici bir şekilde yer aldı. Trump’ın danışmanları, İran’ın nükleer programını engellemek amacıyla uygulanan ekonomik yaptırımların yetersiz kaldığını öne sürmekte.
Bazı Trump ekibi üyeleri, İran’ın nükleer tesislerine yönelik önleyici hava operasyonlarının düşünülmesi gerektiğini savunuyor. Bu süreçte, Hizbullah ve Hamas’ın ciddi darbeler alması ve Suriye’de Esad rejiminin güç kaybetmesi, İran’ın bölgedeki etkisini azalttığı düşüncesini güçlendiriyor. Ekibin bazı üyeleri, bu durumun bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
İran’a yönelik olası askeri harekâtın en fazla desteklenebileceği alanlardan biri de İsrail ile yapılacak ortak operasyonlar. Trump’ın danışmanlarından bazıları, Natanz ve İsfahan gibi kritik nükleer tesislere İsrail’nin hava saldırılarıyla destek verilmesi gerektiği kanaatindeler. Bunun yanı sıra, Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail’in ortak operasyon düzenleme ihtimali de tartışılmakta. Ancak, İsrail’in bu operasyonu tek başına gerçekleştirmesi halinde ne ölçüde başarılı olacağı da merak edilen bir konu.
ABD, Türkiye ve Avrupa’nın yanı sıra, Orta Doğu bölgesine de daha fazla askeri birlik, gemi ve savaş uçağı göndererek güçlendirme yapabilir. Ek olarak, “sığınak delici” bomba satışlarıyla İsrail’in saldırı potansiyelini artırma planları da gündeme getirilmektedir. Eğer bu adımlar, beklenen sonucu vermezse, ABD’nin kararlılığını artırarak doğrudan askeri güç kullanma tehdidinde bulunabileceği vurgulanmaktadır.
Wall Street Journal’a göre, Trump yönetimi İran’a karşı “maksimum baskı 2” stratejisini benimseyecek. Ancak, bu stratejinin henüz kesinleşmemiş olduğu ve mevcut durumun başlangıç aşamasında bir değerlendirme niteliği taşıdığı ifade edilmektedir.
İsrail’den gelen bilgilere göre, Jerusalem Post gazetesi, son aylarda Israel’in gerçekleştirdiği hava saldırılarının İran’ın hava savunma sistemlerini büyük ölçüde zayıflattığını aktardı. Ayrıca, İsrail ordusunun bu saldırılarla birlikte, Suriye’ye yönelik operasyona dair bilgi ve tecrübe kazandığı belirtildi. Geçtiğimiz dönemde İsrail ordusunun Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin ardından 500’ün üzerinde hava saldırısı gerçekleştirdiğinin altı çizildi. Bu tür saldırılar sayesinde, Suriye’nin gelecekte İsrail’e tehdit oluşturması engellenmiş ve İran’a yönelik bir hava saldırısında Suriye’nin yardım etme olasılığı önemli ölçüde azaltılmıştır.
Bütün bu gelişmeler, bölgede bir yeni askeri stratejinin ortaya çıkabileceğine işaret etmekte ve Trump yönetiminin İran’a yönelik atılacak adımlarının uluslararası ilişkilerde daha geniş yansımaları olabileceği görüşünü pekiştirmektedir. Özetle, Trump’ın yönetimi, İran’a karşı alınacak önlemlerle ilgili olarak oldukça hazırlıklıdır ancak bu stratejilerin uygulanmasında karşılaşacağı engeller de dikkat çekmektedir.
